กระชับ

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Xanthium strumarium L.

วงศ์ : ASTERACEAE

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

            ไม้ล้มลุกแยกเพศร่วมต้น สูงได้ถึง 1 ม. ใบเรียงเวียนรูปหัวใจเรียบหรือจัก 3 พู ตื้น ๆ ขอบจักซี่ฟัน แผ่นใบมีขนสากและต่อมกระจาย  ดอกช่อกระจุกแน่นแยกแขนงแบบช่อกระจะ ช่อดอกเพศผู้ ใบประดับ 6-16 อัน มีขนสั้นนุ่ม หลอดกลีบดอกยาวประมาณ 2.5 มม. ปลายจักตื้น ๆ 5 แฉก กาบยาวเท่า ๆ หลอดกลีบดอก มีขนสั้นนุ่ม เกสรเพศผู้ 5 อัน ช่อดอกเพศเมีย ใบประดับจำนวนมาก เรียง 6-12 วง รูปรี วงในเชื่อมติดกาบนอก ปลายมีตะขอยกเว้นช่วงปลายช่อ ดอกย่อย 2 ดอก ไม่มีกลีบดอก  ผลแห้งเมล็ดล่อน รูปกระสวย ยาว 1-1.5 ซม. มีหนามรูปตะขอและขนละเอียด ปลายเป็นจะงอยแหลม 2 อัน มีเมล็ดเดียว 

ที่มา : สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ) ฯ น. 8 (ราชันย์ ภู่มา,  2559)